Bilinmeyen Türkler

Clarence K. STREIT

Kitabı, 2012 yılında okudum. Burada paylaşmak için bazı bölümlerini yeniden gözden geçirip, bahsedebileceğim noktaları notladım.

İşte burada;

• Kitap; “1914 – 1922 Senelerinde Hayatlarını Kaybeden Tüm Bilinmeyen Türkler’e İthaf Edilmiştir.” Cümlesi ile başlıyor.
  
• Amerikalı bir gazeteci olan Streit’in, 1921 yılında Anadolu’yu ziyaret etmesi (o zaman Streit 25 yaşında); gözlemlerinin, mülakatlarının, fotoğraflarının yer aldığı, dönemi yaşatan bir kitap…
  • Kitap hazırlanmasından 90 yıl sonra, Heath W. Lowry editörlüğünde basılıyor. (Gözden geçiren, yayıma hazırlayan ve notlandıran Heath W. Lowry.)
  • Kitabı hazırlamak için destek aldığı her kurum ve kişiye tek tek teşekkür etme nezakatini de kitapta buluyoruz.

Kitap ile ilgili, arama motorları sayesinde, 2011 yıllarında yayımlanmış haberlere ulaşmak mümkün.

• Kitabı ilk okuduğumda, o dönemki mücadele ruhunu, çabayı, insanların bu mücadeleyi nasıl benimsediğini ve tüm yokluklara rağmen nasıl bir bütün olabildiklerini aklımda canlandırabildim.
  • Dünyanın herhangi bir yerinde olduğu/olabileceği gibi, bu topraklardaki çocukların da, savaşlar sebebiyle ne kadar zor durumlarda kaldıklarını, en temel haklarından mahrumiyetlerini okudukça, onların içinde olduğu ve onların yazdığı bir tarih ile bugünkü yaşamlarımızda farkındalığımız arttıkça, sanırım birlikte çok daha güzel sabahlara uyanabileceğimize dair umutlarımız hiç sönmeyecek, herşeye rağmen bir kez daha, bir daha, yeniden coşkuyla yeşerecek…
• Tarafsız olduğunu düşündüğüm, bir kaygı güdülmeden yazıldığını algıladığım, döneme ait, editörün başka kaynaklarda yer almadığını notlarıyla izah ettiği bilgilerin yer aldığı nadide bir eser.

1921’de Streit’in yazdığı haberde, tarihin Mustafa Kemal Paşa’yı, yeni Türk Devleti’nin kurusucusu olarak tanıyacağını not etmiş.

• Kitapta, 1921 yılında Philadlphia Publc Leder’de yayımlanmış. Mustafa Kemal ile yapılan röportajdan bir soru cevap hakkında;

Clarence K. Streit, Amerikan kamuoyuna vermek istediğiniz bir mesaj olup olmadığını, uygun bir üslup ile soruyor.

Mustafa Kemal Paşa, Şimdiye dek görüştüğü her Amerikalıya tek tek Türk Milleti’nin Amerikalılara duyduğu samimi ve yakın hisleri ifade etmiş olduğunu aktarıyor. İsim veriyor, bu yaklaşımın olumlu olduğuna inandığını söylüyor. Fakat, söz konusu siyaset olunca, milletler kişisel ve samimi eğilimlere göre değil politikacılar tarafından yapılan hesaplara göre hareket edebileceğinden söz ediyor. Cevabını, “…milletimin çektiği kahır düşünülürse, onların uzun süredir beklediği yararları görmeden pek bir şey söyleyemem.” ile sonlandırıyor...