Kız Bebek vs Erkek Bebek

Kriz Dönemleri Doğan Bebeklerin Cinsiyetinde Kendini Gösteriyor
İnsanlar Köklü Değişikliklere Tepki Veriyor

Normal koşullarda kızlardan daha fazla erkek bebek doğar. Zor zamanlarda ise kızların oranı artar.

Donald Trump 2016 yılında ilk kez Amerika Birleşik Devletleri başkanı seçildiğinde, Kanada’daki liberal bölgelerde erkek bebek sayısı azaldı, ancak muhafazakâr bölgelerde böyle bir değişim olmadı.

Bu şaşırtıcı tepki, Ontario’daki doğum istatistiklerinde en belirgin şekilde Trump’ın seçilmesinden beş ay sonra, Mart 2017’de görüldü.

Ayrıca korona döneminde de Finlandiya’da erkek bebek sayısının düşmeye başladığı görüldü. Ancak bunun tesadüf olup olmadığı henüz araştırılmadı.

Her halükarda kriz dönemleri, doğan çocukların cinsiyet dağılımını etkiliyor. Yani toplumsal stres faktörü, kızlara kıyasla doğan erkek bebek sayısını azaltıyor.

“Doğan çocukların cinsiyet dağılımı, krizlerin nüfusun sağlığını nasıl etkilediğine dair bir ölçüm aracı olarak kullanılabilir” diyor konuyu araştıran Helsinki Üniversitesi’nden Sosyal Tarih Profesörü Sakari Saaritsa.

Konu hakkında çok sayıda araştırma yapılmış ve geniş çaplı uluslararası çalışmalar mevcut.

“Sıradan insanların olayları nasıl deneyimlediğini nasıl bilebiliriz sorusu üzerinde çok çaba harcanıyor. Bu, insanların olup bitenlere nasıl tepki verdiklerini ölçmenin bir yolu” diyor Saaritsa.

Hamileliğin son üç aylık periyodunda birinde erkek bebekler, kızlara göre düşüklere daha yatkındır. Toplumsal durum bir kişinin bakış açısından herhangi bir nedenle kötüleştiğinde düşükler artar ve erkek bebekleri daha fazla etkiler.

Bu durum hem Finlandiya’nın hem de dünya tarihinin birçok büyük değişiminde görülüyor.

Bu durum, işsizlik, salgın veya ekonomik kriz gibi maddi şoklar karşısında ortaya çıkabilir. Aynı zamanda güçlü zihinsel strese neden olan olayların ardından da cinsiyet dağılımı değişebilir.

2001 yılındaki 11 Eylül terör saldırıları bile Amerika Birleşik Devletleri’nde, ülkenin diğer ucundaki Kaliforniya’da doğan çocukların cinsiyet dağılımında görülüyor.

“Bir araştırmaya göre, üniversitede çalışan akademisyenlerin işlerinin mevsimsel stresine de aynı olgu eşlik ediyor: beklenenden daha az erkek çocuk doğuyor” diyor Saaritsa.

Söz konusu çalışma 1963-2000 yılları arasında Viyana Üniversitesi’nde yapıldı. Burada akademik yılın farklı dönemlerinde iş yükü, akademik yılın başlamasıyla ilgili idari ve organizasyonel işlerin miktarı gibi faktörler nedeniyle değişiyordu.

Peki bu neden oluyor? Neden kötü zamanlarda erkek bebekler, kız bebeklerden daha fazla düşüyor?

“Bununla ilgili öyle bir hipotez var ki erkek fetüsler bir bakıma kız fetüslerden daha talepkâr” diyor Saaritsa.

“Hamilelik sırasındaki zayıf koşullara daha az dayanırlar ve bu nedenle canlı doğma eşikleri kız fetüslerinkinden daha yüksektir.”

Hayvanların evrim araştırmalarında da doğan yavruların cinsiyet dağılımına ve değişimine dikkat çekilmiş.

Bir teoriye göre arka planda üreme başarısı var. Memelilerde en fazla yavruya sahip olanlar sağlıklı erkekler, sonra sağlıklı dişiler ve ardından sağlıksız dişilerdir. Sağlıksız erkekler genellikle hiç çoğalamaz.

Dolayısıyla bir sonraki neslin yavru sayısını maksimize etmek için iyi zamanlarda erkek yavruları hedeflemek, kötü zamanlarda ise dişileri hedeflemek mantıklıdır.

“Eğer koşullar iyiyse ebeveynlerin kaliteli erkeklere yatırım yapması mantıklıdır, çünkü onların dişilerden daha iyi üreme başarısı vardır. Koşullar daha kötüyse ebeveynlerin dişi yavruları hedeflemesi mantıklıdır, çünkü dişiler üreme konusunda daha güvenilirdir” diye açıklıyor Doğa Bilimi Merkez Müzesi’nden evrim biyoloğu Veronika Laine.

Diğer bir hipoteze göre ise aynı yaşam alanında annelerle aynı kaynaklardan rekabet etmeyecek cinsiyeti hedeflemek mantıklıdır. Genellikle memeli türlerinde dişiler veya erkekler yetişkinliğe ulaştıklarında sürüden ayrılır.

Genel olarak bebeklerin cinsiyet dağılımını başka birçok faktör de etkiliyor. Bunlar örneğin döllenme öncesi D vitamini alımı veya sıcaklık değişimleri olabilir.

Birçok araştırmaya göre cinsel ilişki sıklığının artması, erkek bebek doğma olasılığını artırıyor.

Bu değişken sayesinde tamamen yeni kriz dönemlerini belirlemek ve zaten bilinen krizlerin bedensel ve cinsiyete bağlı etkilerinin boyutlarını aydınlatmak mümkün.

“Burada bence büyüleyici olan şey, bu tür verilerden nüfusun tepkilerini ve deneyimlerini okumak ve belki halkın hayatı hakkında bir şeyler öğrenmek mümkün” diyor Saaritsa.

Konuyu ilk olarak Üniversite Gazetesi duyurdu.

^{(kısaltılmıştır)}

^{_{Kaynak: https://yle.fi/a/74-20164121}}